ก๊าซปิโตรเลียมเหลว หรือ LPG เป็นเชื้อเพลิงอีกประเภทหนึ่งนอกจากน้ำมันดีเซลที่มีความอ่อนไหวสูง เนื่องจากเป็นสินค้าที่ใช้ในทุกครัวเรือน จึงกลายเป็นสินค้าทางการเมืองอีกประเภทหนึ่งที่พรรคการเมืองใช้หาเสียงเพื่อเรียกคะแนนนิยม
ภายหลังจากช่วงที่สถานการณ์โควิดเริ่มผ่อนคลายปี 2565 คณะกรรมการบริหารนโยบายพลังงาน (กบง.) ได้เริ่มขยับเพดานการตรึงราคาขายปลีกก๊าซ LPG โดยปรับขึ้นแบบขั้นบันไดเพื่อรักษาเสถียรภาพของราคาให้อยู่ในระดับที่เหมาะสม เพื่อให้ใกล้เคียงราคาตลาดที่แท้จริงมากขึ้น จาก 318 บาท/ถังขนาด 15 กก. ปรับขึ้นเดือนละ 1 บาท/กก. หรือ 15 บาท/ถังขนาด 15 กก. ทำให้ราคาเดือน เม.ย. 2565 อยู่ที่ 333 บาท/ถังขนาด 15 กก. จนถึงเดือน ก.ย. 2565 ราคาอยู่ที่ 408 บาท/ถังขนาด 15 กก. และเป็นช่วงจังหวะที่มีนโยบายตรึงราคาไว้ที่ 408 บาทต่ออีกจนถึงเดือน ก.พ. 2566 และปรับขึ้นเป็น 423 บาทในเดือน มี.ค. 2566
หลังจากนั้น กบง. ได้ตรึงราคาไว้ที่ 423 บาท/ถังขนาด 15 กก. ตั้งแต่ เม.ย. – มิ.ย. 2566 รวมแล้ว กบง. ขยับเพดานราคา LPG ขึ้นมาได้รวม 7 ครั้ง ซึ่งต่อมาในช่วงรอยต่อระหว่างรอรัฐบาลใหม่เข้ามาบริหารประเทศ คณะกรรมการบริหารกองทุนน้ำมันเชื้อเพลิง (กบน.) ได้ออกประกาศคงมติ กบง. โดยคงราคาไว้ที่ 423 บาท/ถังขนาด 15 กก. จนถึงเดือน ก.ย. 2566
ล่าสุด คณะรัฐมนตรีภายใต้รัฐบาลปัจจุบัน (13 ก.ย.2566) และมติ กบง. เมื่อวันที่ 14 ก.ย. 2566 ได้เห็นชอบมาตรการลดภาระค่าใช้จ่ายด้านพลังงานให้แก่ประชาชน โดยให้คงราคาขายส่งหน้าโรงกลั่นที่ 20.9179 บาท/กก. เพื่อให้ราคาขายปลีกอยู่ที่ 423 บาท/ถังขนาด 15 กก. ต่อไปอีก 3 เดือน ตั้งแต่ 1 ต.ค. – 31 ธ.ค. 2566 โดยให้ กบน. บริหารราคาขายปลีก LPG ผ่านกลไกกองทุนน้ำมันฯ ซึ่งปัจจุบัน ณ วันที่ 24 ก.ย. 2566 กองทุนน้ำมันชดเชยราคาก๊าซ LPG อยู่ที่ประมาณ 4.6 บาท/กก. ฐานะบัญชีก๊าซ LPG ติดลบ 44,849 ล้านบาท
แม้ว่า ราคา LPG จะสามารถขยับขึ้นมาใกล้เคียงราคาตลาดที่แท้จริงซึ่งปัจจุบันอยู่ที่ 25.87 บาท/กก. แล้วก็ตาม แต่ก็ยังไม่สามารถฝ่าด่านให้เป็นไปตามกลไกตลาดที่แท้จริงได้ เพราะเป็นสินค้าที่เกี่ยวข้องกับมวลชน ขณะเดียวกันภาคประชาชนนำโดยสภาองค์กรของผู้บริโภคได้เรียกร้องให้รัฐลดภาระหนี้ในบัญชีก๊าซ LPG ลงโดยต้องเก็บเงินจาก LPG ที่ภาคอุตสาหกรรมปิโตรเคมีใช้ในอัตรา 2 บาท/กก. และคุมราคาก๊าซ LPG ที่จำหน่ายให้ประชาชนโดยเลิกใช้สูตรอิงราคาตลาดซาอุดิอาระเบีย และใช้สูตรต้นทุนเฉลี่ยในประเทศแทน
ภาครัฐจะรับข้อเสนอเหล่านี้ไปพิจารณาหรือไม่คงต้องจับตาดูนโยบายการปรับโครงสร้างราคาพลังงานที่รัฐบาลชุดปัจจุบันมีดำริจะดำเนินการต่อจากนี้ไป แต่ในระยะสั้นถึงระยะปานกลาง ตราบใดที่การปรับปรุงโครงสร้างยังไม่ลงตัว และยังมีปัจจัยเสี่ยงจากความผันผวนราคาพลังงานโลกเกิดขึ้นได้ตลอดเวลา เราก็คงจะได้เห็นนโยบายตรึงราคา LPG ยังคงต้องดำเนินต่อไป
