กาแฟรสชาติเข้มข้น กรุ่นกลิ่นหอม แก้วที่สั่งจากร้าน “คุณสายชล” สาขาสำนักงานใหญ่ การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) อ. บางกรวย จ. นนทบุรี ให้รสชาติหอมอร่อยและมีความหมายขึ้นมาอีกระดับ เมื่อรู้ว่าเมล็ดกาแฟที่ผ่านการคั่วและผสมกันจนเป็นสูตรมาตรฐานสำหรับทางร้านนั้น มาจากเมล็ดพันธุ์ทั้งอาราบิก้า และโรบัสต้า ที่ กฟผ. ไปส่งเสริมให้คนในชุมชนรอบเขื่อนศรีนครินทร์ จ.กาญจนบุรี และเขื่อนภูมิพล จ.ตาก ปลูกกันเมื่อหลายปีก่อน
แนวคิดการพัฒนาเชิงสังคมหรือการสร้างคุณค่าทางธุรกิจรูปแบบ CSV หรือ Creating Shared Value ทำให้เมื่อลงมือช่วยตั้งแต่ต้นแล้ว ก็ต้องมองถึงการอยู่รอดและความยั่งยืน คือ เมื่อชุมชนได้ลงมือปลูกกาแฟจนได้ผลผลิตออกมาแล้ว ก็ต้องมีตลาดรองรับ และเกิดเป็นอาชีพใหม่ที่สร้างรายได้ เพื่อเลี้ยงดูตัวเองและครอบครัวได้ ร้านกาแฟ “คุณสายชล” จึงเกิดขึ้นมาตอบโจทย์ ในการเป็นช่องทางหนึ่งสำหรับขายผลผลิตเมล็ดกาแฟของชุมชน เรียกว่า มีผลผลิตออกมาเท่าไหร่ ก็พร้อมดูดซับได้หมด
“ชื่อ คุณสายชล มาจากน้องๆกลุ่ม Young@Heart ซึ่งเป็นคนรุ่นใหม่ของ กฟผ. เดิมจะตั้งชื่อว่าสายชล เฉยๆ ที่มีความหมายว่าสายน้ำ เพราะ กฟผ. มีเขื่อน เราใช้น้ำจากเขื่อนผลิตเป็นไฟฟ้า เมล็ดกาแฟ ก็มาจากชุมชนรอบเขื่อนที่ กฟผ.นำเมล็ดพันธุ์ไปส่งเสริมให้ปลูก แต่เมื่อลองเอาคำว่า สายชล ไปค้นหาดูในกูเกิล ก็พบว่า ไปซ้ำกับที่คนอื่นๆ ตั้งชื่อไว้แล้วมากมาย จึงเติมคำว่า คุณ ลงไป เป็น คุณสายชล เพื่อให้หมายถึง “คุณค่าของสายน้ำ” ซึ่งชื่อนี้ยังไม่มีใครนำมาใช้กับร้านกาแฟ” ประเสริฐ อินทับ ผู้ช่วยผู้ว่าการผลิตไฟฟ้าพลังงานหมุนเวียน กฟผ. เล่าถึงที่มาของชื่อร้านกาแฟคุณสายชล
ร้านกาแฟคุณสายชล เปิดสาขาแรก เป็นสาขานำร่อง ภายในร้านเรือนธารา ที่เขื่อนศรีนครินทร์ ที่เลือกเปิดที่นี่ เพราะอยู่ไม่ไกลจากชุมชนรอบเขื่อนที่ กฟผ. ไปส่งเสริมให้ปลูก เพื่อเป็นช่องทางการจำหน่ายสำหรับคนที่มาท่องเที่ยวเขื่อน ได้มาช่วยอุดหนุนได้ง่าย
“เดิมร้านอาหารเรือนธาราของเขื่อนศรีนครินทร์ มีแต่มุมสั่งกาแฟเล็กๆ อยู่ตรงทางเข้า ไม่ได้มีความโดดเด่นอะไร ดังนั้นเมื่อเราคิดจะเปิดร้านกาแฟ และได้ชื่อเป็นแบรนด์เฉพาะของเรามาแล้ว จึงคิดว่าควรจะปรับพื้นที่ให้เป็นร้านกาแฟที่มีวิวสวยๆ บรรยากาศดีๆ ซึ่งจะเป็นแม่เหล็กดึงดูดนักท่องเที่ยวได้ จึงได้นำเสนอผู้บริหาร และได้รับอนุมัติให้เปิดเป็นร้านกาแฟคุณสายชลเป็นสาขาแรก” คุณประเสริฐ เล่าขยายความ
คุณประเสริฐ เล่าต่อว่า ต้องยอมรับว่า ช่วงเริ่มต้นตอนแรก รสชาติกาแฟร้านคุณสายชล ยังไม่คงที่ ไม่ได้มาตรฐาน แก้วนี้อร่อย แก้วนั้นจืด เป็นเพราะการคั่วเมล็ดเอง การเบลนด์ และคนชงกาแฟ หรือบาริสต้า ที่ยังไม่ได้ผ่านการอบรม ซึ่งเมื่อเรารู้ปัญหาและขั้นตอนกระบวนการที่ถูกต้องตามมาตรฐานแล้ว จึงมีการจัดส่งเมล็ดกาแฟจากกาญจนบุรี มาคั่วที่โรงคั่วเมล็ดกาแฟที่กรุงเทพฯ มีการเบลนด์เมล็ดกาแฟให้ได้สูตรมาตรฐาน และมีการอบรมคนที่จะเป็นบาริสต้า จนมีความมั่นใจ จึงเริ่มมีการขยายสาขาไปยังเขื่อนอื่นๆ ของ กฟผ. จนตอนนี้ทุกเขื่อนหลักของ กฟผ. มีร้านกาแฟคุณสายชลเปิดให้บริการแล้ว รวมทั้งสาขาล่าสุด คือ สาขาสำนักงานใหญ่ บางกรวย
เมล็ดกาแฟพันธุ์โรบัสต้าที่มีคาเฟอีนสูง รสเข้มขม เหมาะสำหรับปลูกในพื้นที่ที่มีความสูงไม่มากนัก กฟผ. จึงส่งเสริมให้ชุมชนรอบเขื่อนศรีนครินทร์ทดลองปลูก ส่วนพันธุ์อาราบิก้า ที่ชอบพื้นที่สูง มีความหอม มีรสเปรี้ยว นั้น ได้ส่งเสริมให้ปลูกในพื้นที่รอบเขื่อนภูมิพล และที่โรงไฟฟ้าแม่เมาะ
“คอกาแฟ ที่ชอบดื่มกาแฟสด จะชอบที่มีรสอมเปรี้ยวนิดๆ ซึ่งตรงกับสูตรของร้านกาแฟคุณสายชล คนที่ได้ลองดื่มแล้ว ติดอกติดใจกัน ส่วนคนที่ยังไม่ได้ลอง ก็อยากจะเชิญชวนให้ได้ลอง ซึ่งถ้าไม่ได้ไปเที่ยวที่เขื่อนของ กฟผ. ก็ต้องมาลองที่ สาขาสำนักงานใหญ่” คุณประเสริฐ เชิญชวน
ร้านกาแฟคุณสายชล ที่มีสาขาอยู่ในแต่ละเขื่อน จะมีสูตรมาตรฐาน และสูตรที่เป็นเอกลักษณ์ของแต่ละเขื่อน รวมทั้งจะมีสินค้าของชุมชนในแต่ละพื้นที่ที่ กฟผ. เข้าไปส่งเสริม วางจำหน่ายเป็นการเฉพาะด้วย อย่างเช่น ที่สาขาแรกเขื่อนศรีนครินทร์ จะมีกล้วยขันหมาก ซึ่งเป็นกล้วยที่มีรสขาติเฉพาะตัว ถือเป็น signature ของร้าน
คุณประเสริฐ กล่าวด้วยว่า ตอนนี้ ร้านกาแฟคุณสายชลอยู่ระหว่างการออกแบบและพัฒนาแพคเกจจิ้ง ที่จะทำเป็นคอลเลคชั่น ทั้งถ้วยกาแฟ แก้วกาแฟ และของที่ระลึก โดยจะวางขายในร้านเพื่อให้คอกาแฟได้ซื้อเพื่อสะสมหรือซื้อเป็นของฝากเพื่อนๆ รวมทั้งกำลังศึกษาระบบการบริหารจัดการหลังบ้านเพื่อดูโอกาสที่จะต่อยอดเป็นธุรกิจแฟรนไซส์ ในอนาคต
ต้องบอกว่า “คุณสายชล” ในวันนี้ เป็นความภาคภูมิใจ ทั้งชุมชนคนปลูกกาแฟ คนขาย คนปั้นแบรนด์ และคนดื่ม ที่เมื่อใครได้มีโอกาสนั่งจิบกาแฟภายในร้าน ชมวิวทิวทัศน์อันสวยงามของเขื่อนแล้ว ก็ได้รู้ไปด้วยว่า กาแฟแก้วที่ซื้อนั้น มีส่วนช่วยสร้างรายได้และสร้างอาชีพให้ชาวสวนกาแฟรอบเขื่อนของ กฟผ. ไปด้วยเช่นกัน
